Ηχήστε οι Σάλπιγγες!!!

Κάντε κ λ ι κ και μάθετε τις προσωπικότητες

Στις 27 Φεβρουαρίου 1943 έφευγε από τη ζωή, σε ηλικία 84 ετών, ο σπουδαίος Έλληνας ποιητής Κωστής Παλαμάς.
  Το νέο του θανάτου του κυκλοφόρησε με αστραπιαία ταχύτητα στην κατοχική Αθήνα. «Χτες βράδυ μία είδηση ακατανόητη μας ήρθε. Μία είδηση ασύλληπτη. Ο Γέρο-Παλαμάς πέθανε. Είχαμε ξεχάσει πως ήταν θνητός» γράφει στο προσωπικό της ημερολόγιο η Ιωάννα Τσάτσου.

   Από νωρίς το πρωί της 28ης Φεβρουαρίου πλήθος λαού άρχισε να συγκεντρώνεται στο Α' Νεκροταφείο της Αθήνας για να αποτίσει το ύστατο χαίρε στον μεγάλο ποιητή, αλλά και για να εκφράσει τα αντικατοχικά του αισθήματα.
   Στις 11 το πρωί άρχισε η νεκρώσιμος ακολουθία, χοροσταντούντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Δαμασκηνού. Ο πνευματικός κόσμος της χώρας έδωσε βροντερό «παρών»: Σπύρος Μελάς, Μαρίκα Κοτοπούλη, Κωνσταντίνος Τσάτσος, Γιώργος Θεοτοκάς, Άγγελος Σικελιανός, Ηλίας Βενέζης, Ιωάννα Τσάτσου, Γιώργος Κατσίμπαλης κ.ά.

   Οι επίσημες αρχές, προσπαθώντας να περιορίσουν το νόημα της παλλαϊκής συγκέντρωσης, εκπροσωπήθηκαν στην κηδεία από τον δοτό πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Λογοθετόπουλο και από εκπροσώπους των γερμανικών και ιταλικών κατοχικών δυνάμεων.
   Αυτό δεν απέτρεψε τη μετατροπή της κηδείας σε εκδήλωση πατριωτικής έξαρσης.
   «Σε αυτό το φέρετρο ακουμπάει η Ελλάδα» είπε εύστοχα ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός (1884-1951), δίνοντας το πνεύμα ομόθυμης παρουσίας του λαού στην κηδεία. Και «με μια φωνή όσο ποτέ δυνατή» απήγγειλε το ποίημα Παλαμάς, που είχε γράψει τα χαράματα της 28ης Φεβρουαρίου προς τιμήν του μεγάλου ποιητή:Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !

Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Ένα βουνό
με δάφνες αν υψώσουμε ως το Πήλιο κι ως την Όσσα,
κι αν το πυργώσουμε ως τον έβδομο ουρανό,
ποιόν κλεί, τι κι αν το πεί η δικιά μου γλώσσα;

Μα εσύ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά,
Ήρωας την πήρε και την ύψωσε ως τ' αστέρια,
μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά
της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ' τον στα χέρια

γιγάντιο φλάμπουρο κι απάνω από μας
που τον υμνούμε με καρδιά αναμμένη,
πες μ' ένα μόνο ανασασμόν: "Ο Παλαμάς !",
ν' αντιβογκήσει τ' όνομά του η οικουμένη !

Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !

Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα ! Ένας λαός,
σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει...
κι ακέριος φλέγεται ως με τ' άδυτο ο Ναός,
κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τονε σκέπει.

Τι πάνωθέ μας, όπου ο άρρητος παλμός
της αιωνιότητας, αστράφτει αυτήν την ώρα
Ορφέας, Ηράκλειτος, Αισχύλος, Σολωμός
την άγια δέχονται ψυχή την τροπαιοφόρα,

που αφού το έργο της θεμέλιωσε βαθιά
στη γην αυτήν με μιαν ισόθεη Σκέψη,
τον τρισμακάριο τώρα πάει ψηλά τον Ίακχο
με τους αθάνατους θεούς για να χορέψει.

Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βόγκα Παιάνα ! Οι σημαίες οι φοβερές
της Λευτεριάς ξεδιπλωθείτε στον αέρα !

   Όταν τελείωσε η νεκρώσιμη ακολουθία, ο Σπύρος Μελάς, ο Άγγελος Σικελιανός και νέα παιδιά σήκωσαν το φέρετρο και κατευθύνθηκαν προς τον χώρο της ταφής. Την ώρα που θα εναπέθεταν το φέρετρο μέσα στη γη, πλησίασε ο αντιπρόσωπος του κατακτητή να καταθέσει στεφάνι. Τότε, ο λογοτέχνης Γιώργος Κατσίμπαλης άρχισε να τραγουδά τον Εθνικό Ύμνο: «Σε γνωρίζω από την κόψη...». Ακολούθησε το συγκεντρωμένο πλήθος, «πρώτα δειλά –περιγράφει ο Κωνσταντίνος Τσάτσος– ύστερα η φωνή κατάκτησε όλον τον κόσμο, μυριόστομη. Ήταν η στιγμή η πιο συγκινητική. Ο κόσμος τραγουδούσε με πάθος. Κάποιος φώναξε Ζήτω η ελευθερία του πνεύματος. Αλλά ο κόσμος ήθελε ελευθερία σκέτη και φώναζε Ζήτω η Ελευθερία!».

Ποτάμια Μακεδονίας-Θράκης

Κάντε κ λ ι κ  και μάθετε τα σπουδαιότερα ποτάμια Μακεδονίας και Θράκης:

ποταμός Έβρος

ποταμός Νέστος

ποταμός Στρυμόνας

ποταμός Γαλλικός

ποταμός Αξιός

ποταμός Λουδίας

ποταμός Αλιάκμονας

Οι κόλποι της Ελλάδας

Κάντε κ λ ι κ και μάθετε τους σημαντικότερους κόλπους της Ελλάδας:

κόλπος Καβάλας

Στρυμονικός κόλπος

κόλπος Αγ. Όρους

κόλπος Κασσάνδρας

Θερμαϊκός κόλπος

Παγασητικός κόλπος

Μαλιακός κόλπος

Β. και Ν. Ευβοϊκός κόλπος

Σαρωνικός κόλπος

Κορινθιακός κόλπος

Αργολικός κόλπος

Λακωνικός κόλπος

Μεσσηνιακός κόλπος

Κυπαρισσιακός κόλπος

Πατραϊκός κόλπος

Αμβρακικός κόλπος

Τα βουνά της Πίνδου

Κάντε κ λ ι κ και βρείτε τα όρη: Σμόλικας, Γράμμος, Βόιο, Τύμφη, Μιτσικέλι, Αθαμανικά όρη, Άγραφα, Χάσια όρη

 

Κάντε κ λ ι κ και βρείτε τα όρη: Τυμφρηστός, Βαρδούσια όρη, Οίτη, Γκιώνα, Παρνασσός, Καλλίδρομο, Χλωμό, Κιθαιρώνας, Ελικώνας, Πατέρας, Γεράνια όρη, Παναχαϊκό, Κυλλήνη, Ερύμανθος, Αροάνια, Μαίναλο, Αρτεμίσιο, Αραχναίο, Τετράζιο, Δίδυμο, Μίνθη, Πάρνωνας, Ταΰγετος.

Μπορεί το καλό επιτραπέζιο παιχνίδι να πάρει θέση στη σχολική τάξη;;;

Αυτό το ερώτημα με απασχολεί ιδιαιτέρως τα τελευταία χρόνια καθώς όσο περνά ο καιρός διαπιστώνω στην πράξη ότι ο τρόπος μάθησης διαφέρει από παιδί σε παιδί.

   Ένα παιδί εύκολα "αρπάζει" αυτό που παραδίδεις.

   Άλλο με λιγότερη ευκολία.

   Κάποιο ελάχιστα... 

  Όταν μάλιστα η διδασκαλία είναι μονόδρομη και μονολιθική αυτό εντείνεται. Άλλωστε οι τύποι νοημοσύνης, σύμφωνα με τον H. Gardner (Frames of Mind, N. York: Basic Books, 1983), είναι οκτώ και μάλλον σε κάποιον ανήκουμε όλοι, μικροί-μεγάλοι:

1. Γλωσσική νοημοσύνη
(Αφηγήσεις, Μονολογικές παρουσιάσεις, Απαγγελίες, Έμμετρες αποδόσεις, Γλωσσοδέτες, Ανάγνωση, Συζήτηση, Διαλεκτικές αντιπαραθέσεις, Ημερολογιακές καταγραφές, Γραπτές εργασίες, Περιλήψεις)
2. Λογικομαθηματική νοημοσύνη
(Κατηγοριοποιήσεις, Ιεραρχήσεις, Διερευνήσεις, Αναλύσεις, Συλλογισμοί, Υποθέσεις, Ερμηνείες, Αξιολογήσεις, Συμπερασμοί, Γενικεύσεις, Ποσοτικοποιήσεις, Μαθηματικοί υπολογισμοί: αξίας, μεγέθους, βάρους, απόστασης, χρόνου)
3. Ενδοπροσωπική νοημοσύνη
(Έκφραση συναισθημάτων, Αναπολήσεις, Αναστοχασμοί, Προσωπικές επιλογές, Προσωπικές νοηματοδοτήσεις, Προσωπικοί προγραμματισμοί, Ατομικές εργασίες, Αυτοαξιολόγηση, Αυτορυθμιζόμενη μάθηση)
4. Διαπροσωπική νοημοσύνη
(Συλλογικές διαδικασίες, Ομαδικές εργασίες, Αλληλοδιδασκαλία, Διαπροσωπικές διαμεσολαβήσεις, Διαχείριση κρίσεων)
5. Χωρική νοημοσύνη
(Γραφικές αναπαραστάσεις, Μοντελοποιήσεις, Εικαστικές αποδόσεις, Εποπτικές αποδόσεις)
6. Νατουραλιστική νοημοσύνη
(Παρατήρηση, Αξιοποίηση χαρακτηριστικών περιβάλλοντος, Κατηγοριοποιήσεις)
7. Κιναισθητική νοημοσύνη
(Δραματοποιήσεις, Κατασκευές)
8. Μουσική νοημοσύνη
(Ρυθμικές εκφράσεις, Μουσικές αποδόσεις: εννοιών, καταστάσεων, Μουσικές επενδύσεις)

   Ίσως(;) ο τρόπος μάθησης κάθε παιδιού πρέπει να διηθείται μέσα από τον/τους τύπο/τύπους νοημοσύνης που αυτό διαθέτει. Δεν είναι όλοι καλοί σε όλα. Μπορούν όμως όλα τα παιδιά να πάρουν τις κατάλληλες ευκαιρίες ώστε να βελτιωθούν λίγο περισσότερο σε άλλους τύπους νοημοσύνης που υστερούν.

   Αυτές τις ευκαιρίες μπορούν να τις δώσουν και τα επιτραπέζια παιχνίδια, ατομικά και ομαδικά. Μια γωνιά παιχνιδιού νομίζω πως μπορεί σε κάθε τάξη να υπάρξει με λίγη καλή θέληση και θυσία (κυριως οικονομική).

   

Δοκιμασμένα παιχνίδια (ακόμα και με παιδιά στην ειδική αγωγή)

• Scrabble με κάρτες (φωνήεντα, σύμφωνα και εντολές)

•  Sudoku απλά                                   Suspend (παιχνίδι λεπτών κινήσεων, κιναισθητικό)

 

•  Woodworking studio

 

• Λαστιχο-Γεωμετρία!!!!

• Κυβοϊστορίες

Και τώρα το κλασικό ερώτημα: ΠΟΤΕ;;;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: ΟΠΟΤΕΔΗΠΟΤΕ ταιριάζει στους διδακτικούς μας στόχους... Από το πρωί μέχρι το μεσημέρι ή το απογευμα (...για τα ολοήμερα)

Υ.Γ.: Αν εξαιρέσεις το Woodworking Studio που είναι ακριβό, όλα τα άλλα έχουν κόστος από 2-10 ευρώ το πολύ!!!

10 όρη της Ελλάδας ανατολικά της Πίνδου

Κάντε κ λ ι κ και βρείτε τα 10 πρώτα όρη ανατολικά της Πίνδου

Μαθαίνω πού βρίσκονται τα όρη:

Παπίκιο, Παγγαίο, Φαλακρό, Μενοίκιο, Κερδύλιο, Χολομώντας, Κρούσια όρη, Πάικο, Βέρμιο, Πιέρια όρη

Τα όρη της Ελλάδας στα Βόρεια σύνορά μας

Κάντε κ λ ι κ και βρείτε τα όρη που βρίσκονται στα βόρεια σύνορα της πατρίδας μας!!!

Μαθαίνω πού βρίσκονται τα όρη:

Ανατολική Ροδόπη, Δυτική Ροδόπη, Όρβηλος, Κερκίνη, Βόρας, Βέρνο, Βόιο, Γράμμος, Σμόλικας, Δούσκος και Μουργκάνα

Τα μικροσωματίδια της ύλης

Κάντε  κ λ ι κ  για να μάθετε τα μικροσωματίδια της ύλης!!!

Υ.Γ. : Φώτο με το Μποζώνιο του Higgs δεν βρήκα ακόμα...

Σύνορα της Ελλάδας

Κάντε κ λ ι κ  για να μάθετε τα σύνορα της Ελλάδας προς Βορρά, Νότο, Δύση και Ανατολή

Πολύχρωμη Λαστιχο-Γεωμετρία!!!

Ένα τετράγωνο κόντρα πλακέ, όσες τρύπες θέλουμε σε ίσες αποστάσεις κατά μήκος και πλάτος (με ένα τρυπάνι), κάμποσες βίδες με παξιμάδια, μερικά πολύχρωμα λαστιχάκια και μπόλικη όρεξη και φαντασία...αρκούν για να κάνετε τα παιδιά σας να εξοικειωθούν με τη Γεωμετρία και παίζοντας να διαπιστώνουν και να μαθαίνουν!!!

• Κατασκευή όλων των επίπεδων ευθύγραμμων σχημάτων στο ταμπλώ,
• Σύγκριση διαφορετικών σχημάτων,
• Σύγκριση ίδιων σχημάτων ως προς περίμετρο και εμβαδόν,
• Δημιουργία επί τόπου προβλημάτων βάσει πραγματικών διαστάσεων με μονάδα μέτρησης μέτρο, τετραγωνικό μέτρο και τις υποδιαιρέσεις τους
• Πολλά πολλά ακόμα!!!

Κόστος: περίπου 20€

Τα γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας

Κάντε κ λ ι κ και μάθετε τα διαμερίσματα της Ελλάδας!!!

Παίζω με τους όρους και τους παράγοντες των μαθηματικών πράξεων

              Αφαίρεση                                                                      Πρόσθεση                                          

Κάντε κλικ στις 4 λέξεις και παίξτε!!!

                 

               Πολλαπλασιασμός                                                    Διαίρεση

Ο Ήφαιστος και...τα ηφαίστεια

Κάντε   κ λ ι κ   και βρείτε τα ενεργά ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ της Μεσογείου!!!

Τα ηφαίστεια στη Μυθολογία

Ο Ήφαιστος ήταν ο θεός της φωτιάς και της μεταλλουργίας γιος του Δία και της Ήρας ή μόνο της Ήρας σύμφωνα με τον Ησίοδο. 

   Άσχημος και παραμορφωμένος ο θεός-βρέφος Ήφαιστος προκάλεσε την οργή της μητέρας του, Ήρας που τον πέταξε από τον Όλυμπο στη θάλασσα όπου τον περισυνέλεξαν η Θέτις και η Ευρυνόμη. 

   Μόλις μεγάλωσε ο θεός, έστησε το πρώτο του σιδηρουργείο στο βυθό του Αιγαίου σφυρηλατώντας όμορφα αντικείμενα για τις δύο Νηρηίδες που τον ανέθρεψαν. Όταν η Ήρα ανακάλυψε ότι τα κοσμήματα των Νηρηίδων τα είχε φιλοτεχνήσει ο περιφρονημένος από την ίδια γιος της τον πήρε κοντά της στον Όλυμπο και του προσέφερε ένα πελώριο σιδηρουργείο και την πανέμορφη Αφροδίτη για σύζυγο. 

    Το όνομα του Ήφαιστου δόθηκε στα «Ηφαίστεια Όρη», τα γνωστά σε μας από τη Γεωλογία «ηφαίστεια», που με τη σειρά τους βάφτισαν και ολόκληρο κλάδο της Γεωλογίας, την Ηφαιστειολογία. Είναι προφανές το γιατί οι άνθρωποι φαντάζονταν ότι κάτω από ένα βουνό που έβγαζε καπνό, φωτιά και βροντώδεις ήχους είχε το σιδηρουργείο του ένας θεός. 

    Για τον ίδιο λόγο εκτός από το όρος Μόσχυλο στη Λήμνο, (το οποίο επί αιώνες εξέπεμπε αναθυμιάσεις), όπου σύμφωνα με μια παραλλαγή του μύθου είχε μόνιμο εργαστήριο ο Ήφαιστος, υπάρχουν και άλλες εκδοχές που θέλουν το σιδηρουργείο του Ήφαιστου να «υποκρύπτεται» σε άλλα ηφαιστειογενή μέρη όπως στο Βεζούβιο, στην Αίτνα ή στις Αιολίδες Νήσους.

Τα ηφαίστεια στη Γεωλογία

Τα κύρια ενεργα ηφαίστεια της Μεσογείου βρίσκονται στο Αιγαίο Πέλαγος και στη Νότια Ιταλία. Η ηφαιστειότητα της Ελλάδας (Μήλος, Σαντορίνη, Νίσυρος και άλλα 35!!! που είναι σήμερα ανενεργά) ξενίνησε πριν από μερικά εκατομμύρια χρόνια ενώ της Ιταλίας μόλις πριν από λίγες εκατοντάδες χρόνια. Λόγω της καταβύθισης της Αφρικανικής πλάκας κάτω από την Ευρασιατική τα ηφαίστεια της Ελλάδας και των Αιολίδων νήσων (Στρόμπολι και Νησιά Βουλκάνο, Ιταλία) είναι ενεργά. Η ηφαιστειότητα του Βεζούβιου, του Κάμπι Φλεγρέι, της Ίσκια και της Αίτνας σχετίζεται με την άνοδο του μάγματος κατά μήκος δομών του ανωτέρου φλοιού.

Πηγές: http://racce.nhmc.uoc.gr, http://lfh.edu.gr

Ο θεσσαλικός Πηνειός στη Γεωγραφία, Μυθολογία, Λογοτεχνία

Κάντε κλικ και βρείτε τον Πηνειό και τους παραποτάμους του!!!

   
Ο Πηνειός στη Γεωγραφία 
   
    Ποτάμι της Θεσσαλίας, ο Πηνειός (αργυροδίνης, δινήης κατά τον Όμηρο) έλαβε τη σημερινή μορφή, μετά την απομάκρυνση των υδάτων της άλλοτε μεγάλης Θεσσαλικής λίμνης, από ρήγμα που δημιουργήθηκε στην κοιλάδα των Τεμπών. 

      Ο θεσσαλικός Πηνειός σχηματίζεται από την συμβολή του Μαλακασιώτικου ρεύματος, που πηγάζει κοντά στην διάβαση της Κατάρας, στο βουνό Περιστέρι, σε υψόμετρο 1.800μ. και του ρεύματος Μουργκάνι, που πηγάζει στην βόρεια πλευρά των Αντιχασίων, κοντά στο χωριό Γερακάρι, σε υψόμετρο 1.100μ. Αρχικά ρέει προς τα ανατολικά και εισέρχεται στην θεσσαλική λεκάνη 5 χιλιόμετρα δυτικά της Καλαμπάκας, όπου και στρέφεται προς Νότο. Διέρχεται νότια των Τρικάλων και κατόπιν στρέφεται προς τα ανατολικά, σχηματίζοντας μαιάνδρους. Περνάει από την Λάρισα και κατευθύνεται προς το Βορρά με έντονα μαιανδρικές μορφές, φθάνοντας ως τις προσβάσεις του Κάτω Ολύμπου. Στο σημείο αυτό στρέφεται προς τα ανατολικά, μπαίνει αρχικά στο στενό της Ροδιάς και κατόπιν στην πανέμορφη Κοιλάδα των Τεμπών, μεταξύ Ολύμπου και Όσσας. Βγαίνοντας από την Κοιλάδα των Τεμπών, στο βορειοανατολικό άκρο της, ρέει για σύντομο διάστημα σε μια χαμηλή προσχωματική περιοχή, που ο ίδιος ο ποταμός έχει σχηματίσει και εκβάλλει στο Αιγαίο Πέλαγος, νότια του Ακρωτηρίου του Πλαταμώνα και βόρεια του χωριού. 

     Ο Πηνειός έχει μήκος 205 χιλιόμετρα. Κυριότεροι παραπόταμοί του είναι: Ο Τιταρήσιος, ο Ενιπέας, ο Σοφαδίτικος, ο Ελασσονίτικος, ο Ληθαίος και ο Φαρσαλιώτης. Η λεκάνη απορροής του καλύπτει έκταση 10.700 km² και είναι ο τρίτος σε μήκος ποταμός της Ελλάδας, μετά τον Αλιάκμονα και τον Αχελώο, που πηγάζει από ελληνικό έδαφος. Το ορεινό τμήμα του Πηνειού έχει χειμαρρώδη ροή, η κλίση της κοίτης του είναι μεγάλη και μεταβάλλεται από εποχή σε εποχή, ενώ στην ίδια περιοχή βρίσκεται το μεγαλύτερο στην Ελλάδα, δάσος πλατανιών. Το ξεχείλισμα του Πηνειού και των παραποτάμων του πάντοτε εναπόθετε γόνιμη λάσπη, άριστο λίπασμα για τα θεσσαλικά χωράφια.
 

Ο Πηνειός στη Μυθολογία

    Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Πηνειός είναι γνωστός ένας ποτάμιος θεός, γιος του Ωκεανού και της Τηθύος (δηλαδή αδελφός των Ωκεανίδων) όπως όλοι άλλωστε οι ποταμοί κατά την ιδεοανθρωπόμορφη τότε αντίληψη. Ο Πηνειός κατοίκησε στη Θεσσαλία και ήταν ο θεός του ομώνυμου ποταμού. 
     Από την Κρέουσα (πηγή), την κόρη του Ουρανού και της Γης, απέκτησε ένα γιό (παραπόταμο), τον Υψέα, βασιλέα των Λαπήθων, (που υδροδοτούσε την περιοχή των Λαπήθων), και μία κόρη (πηγή εκ των υδάτων του), την Στίλβη, μητέρα του Λαπήθου και του Κενταύρου. Κατ' άλλο μύθο ήταν πατέρας της νύμφης Δάφνης, την οποία αργότερα κυνήγησε ο θεός Απόλλωνας και όταν την έφθασε αυτή μεταμορφώθηκε στο ομώνυμο φυτό. 

     Κατά τον Παυσανία γιος του Πηνειού ήταν και ο Ανδρεύς ο οποίος ερχόμενος από τη Θεσσαλία στον Ορχομενό της Βοιωτίας αποκάλεσε την γύρω χώρα "Ανδρηΐδα γην".

     Ο λαός της Θεσσαλίας έπλασε έναν άλλο, νεότερο μύθο για τον Πηνειό. Σ’ αυτόν το μύθο κυριαρχούν η φυσιολατρία και τα ανθρώπινα αισθήματα και συναισθήματα με τα οποία ο λαός στόλιζε τους θεούς που λάτρευε: "Ήταν μια φορά μια μάνα που είχε τρία παιδιά. Το ένα, το μεγαλύτερο, το έλεγαν Αχελώο, το δεύτερο Άραχθο και το τρίτο, το μικρότερο, Πηνειό. Ζούσαν αγαπημένοι πάνω στην Πίνδο όλοι μαζί. Κάποιο πρωί, όμως, ξύπνησαν τα παιδιά και είδαν πως έλειπε η μητέρα τους. Τη φώναξαν, έψαξαν γύρω, αλλά πουθενά δεν τη βρήκαν. Αποφάσισαν, λοιπόν, να πάρουν διαφορετικές κατευθύνσεις ψάχνοντας και φωνάζοντας. Το πρώτο παιδί έκανε προς το Βραχώρι (Αγρίνιο) σχίζοντας ορμητικά τα βουνά και αφρίζοντας (γι’ αυτό τον λένε και Ασπροπόταμο). Το δεύτερο πήγε προς την Άρτα και το τρίτο, ο Πηνειός, κατέβηκε στη Θεσσαλία, που την περπάτησε ολόκληρη χωρίς αποτέλεσμα. Δεν τη βρήκαν πουθενά τη μάνα τους και απελπισμένα έπεσαν στη θάλασσα και πνίγηκαν!"

Ο Πηνειός στη Λογοτεχνία 

Απόσπασμα από το βιβλίο του Ανδρέα Καρκαβίτσα " Ο ΖΗΤΙΑΝΟΣ" 

    "O Πηνειός κατέβαινεν από τα Tέμπη, ανάμεσα στις καταπράσινες και ισκιωμένες όχθες του, θολός και φουσκωμένος. Tου απριλομάρτη το ηλιοπύρι ετίναξεν αρκετά επίβουλα τα φιλήματά του στα βαρυστοιβαγμένα χιόνια των βουνών και καταρράχτες αυτοσχέδιοι εκρεμνίζονταν από τα Xάσια και τον Πίνδο, από την Γκούρα και τον Όλυμπο, κι εχύνονταν πολυώνυμα παρακλάδια στην πολυδαίδαλη κοίτη του. Δέντρα συγκλαδοκορμόρριζα, ροζωτές βελανιδιές και φουντωτά πεύκα και πλατάνια χιλιόχρονα· οξές θεόρατες κι ελάτια σταυρωτά ερροβολούσαν ένα με τ’ άλλο, μισοπεθαμένοι γίγαντες, μ’ έκφραση θλίψεως, γιατί άσπλαχνα εχωρίσθηκαν από την ψηλή κοιτίδα τους· μ’ έκφραση θριάμβου στο γοργό διάβα τους, γιατί εφέρνονταν ακίνδυνα επάνω στα υγρά νώτα ανήλεου στοιχειού.
  Tα όρνια των βουνών, οι αετοί και τα ξεφτέρια, οι πετρίτες και τα γεράκια, κουρασμένα πολλές φορές από το αέρινο ταξίδι τους, εκατέβαιναν στους σκληρούς κορμούς κι εποταμοδρομούσαν αγέρωχα με τα κλαδωτά νύχια καρφωμένα στις σχισμάδες της φλούδας, με τα μάτια στυλωμένα στις απλωτές πεδιάδες ζερβόδεξα, με την συνείδηση της δυνάμεώς τους ολοφάνερη στο σώμα, με τα γυριστά ράμφη γεμάτα από φρίκη και απειλή, δεσπότες τύραννοι των αδυνάτων και των δειλών. Tα ήμερα πουλιά της πεδιάδας, οι πελαργοί και οι νυχτοκόρακες, οι κουρούνες και οι φασιανοί και οι αγριόχηνες, θεονήστικα από τις πλημμύρες, εκάθιζαν επάνω στα κλαδιά κι εζητούσαν σπόρους θρεφτικούς και παράσιτα στις σχισμάδες τους. Kαι τα πουλιά τα ταξιδιάρικα, τα χελιδόνια και τα σπουργίτια, τα τρυγόνια και τα περιστέρια, όλα τ’ αφρόντιστα πλάσματα, εκούρνιζαν εμπιστευτικά στα φυλλώματα, μαζί με το βδελυρό φίδι, που εχώνευε στην κουφάλα, και τον ποντικό, που αργομασούσε φιλόσοφος τ’ ακρορρίζα τους. Kιβωτοί θεόσταλτοι τα ρουπάκια έφερναν τους φτερωτούς ταξιδώτες ανάμεσα από θεόρατα βουνά και άγρια φαράγγια, από σκοτεινούς δρυμούς και αρρωστημένους βάλτους, δίπλα σε πολιτείες πολυάνθρωπες και χωριά μοναχικά, κάτω από ερημοκλήσια θλιμμένα και μοναστήρια και μετόχια, από πεδιάδες ολοφώτιστες και αδιάβατα δάση, με το βόγγημα του νερού και των ανέμων τον τάραχο στα γνώριμα μέρη τους, στα ποθητά τους γιατάκια. Kι έξαφνα, με τον πρώτο κλονισμό του φορείου, οι ελεύθερες ψυχές ετινάζονταν ζευγαρωτές είτε χωρισμένες με κλαγγή φτερών και αλαλαγμόν άγριο στον γαλανόν αιθέρα ψηλά, ν’ αρχίσουν νέο κυνήγι και αλληλοσπάραγμα· να γεμίσουν τ’ άγρια δάση με κελαδήματα και τα σπίτια των δούλων με ολόχαρες φωνές."

 

Οι επτά σοφοί της αρχαιότητας

Κάντε κλικ και βρείτε τον τόπο καταγωγής των 7 σοφών!!!

Οι αναφερόμενοι, από τους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, Επτά σοφοί, ήταν ιστορικά πρόσωπα που έζησαν από τον 7ο αιώνα π.Χ. και νεότερα, και διέπρεψαν ως νομοθέτες, άρχοντες ή πολιτικοί. Οι επικρατέστεροι θεωρούμενοι επτά σοφοί της αρχαιότητας (κατά γενικότερη ομολογία συγγραφέων) ήταν οι:

• Θαλής ο Μιλήσιος
• Πιττακός ο Μυτιληναίος
• Βίας ο Πριηνεύς
• Κλεόβουλος ο Ρόδιος
• Σόλων ο Αθηναίος
• Περίανδρος ο Κορίνθιος, και
• Χίλων ή Χείλων ο Λακεδαιμόνιος

Μαθαίνω τα είδη των αγγείων

Αττικός ερυθρόμορφος αμφιπρόσωπος κάνθαρος, π.470π.Χ.

H πρώτη ύλη: πηλός 

    Στην Ελλάδα τα μέρη που μπορούσε να βρει κανείς πηλόχωμα, άργιλο δηλαδή, αφθονούσαν. Ο πηλός αποτελούσε ένα πρόσφορο και οικονομικό υλικό σε αντίθε­ση με το χαλκό και τα πολύτιμα μέταλλα και γι' αυτό τον χρησιμοποιούσαν για την κατασκευή των σκευών καθημερινής χρήσης, όπως αγγεία για να φυλάσσουν και να μεταφέρουν το λάδι, το κρασί και το νερό, για το μαγείρεμα, αλλά και για το σερβίρι­σμα στο τραπέζι. Πήλινα όμως ήταν συχνά και αγγεία περίτεχνα διακοσμημένα που χρησιμοποιούσαν σε ειδικές περιστάσεις. Από τις παρα­στάσεις που διακοσμούσαν τα αγγεία συλλέγουμε πληροφορίες για το δημόσιο και ιδιωτικό βίο, τον κόσμο του θεάτρου, τη μυθολογία, καθώς και τη μεγάλη ζωγραφική.  

  Σχήματα, χρήσεις και ονομασίες των αγγείων

      Τα αγγεία ήταν απαραίτητα τόσο στην καθημερινή ζωή, ως χρηστικά σκεύη, όσο και σε τελετές ως αναθήματα ή δώρα ή ακόμα και ως πολυτελή σκεύη επίδειξης οικονομι­κής ευμάρειας. Αν και το σχήμα κάθε αγγείου ήταν στενά συνδεδεμένο με τη χρήση του, η διακόσμηση έπαιζε πάντα σημαντικό ρόλο. Χαρακτηριστικό είναι ακόμα ότι, παρόλο που με την πάροδο των χρόνων δημιουργήθηκαν πολλά κεραμικά κέντρα σε διάφορα σημεία του αρχαίου ελληνικού κόσμου, τα περισ­σότερα σχήματα είναι κοινά. Όσο για τις ονομασίες τους, στις περισσότερες περιπτώσεις γνωρίζουμε την αρχαία ονομασία, όπως δηλαδή αναφέρεται στα κείμενα των αρχαίων συγγραφέων.

 Αγγεία αποθηκευτικά και μεταφοράς

 

Αμφορεύς: Μεγάλο αγγείο με δύο λαβές που χρησίμευε για την αποθήκευση και μετα­φορά στερεών και υγρών. Υπήρχαν πολλά είδη αμφορέων, από τα οποία γνωστότεροι είναι οι Παναθηναϊκοί και οι οξυπύθμενοι που χρησίμευαν στο εμπόριο του κρασιού και μάλιστα το υπερπόντιο.

 

Πελίκη: Αγγείο αποθηκευτικό, ένα είδος αμφορέα, του οποίου η μεγαλύτερη διάμε­τρος ήταν στο κάτω μέρος. Λόγω της μεγάλης ευστάθειας που οφείλεται στο χαμηλό κέντρο βάρους του αγγείου, οι έμποροι αποθήκευαν ακριβά αρωματικά έλαια.

Στάμνος: Αγγείο που χρησίμευε στην αποθήκευση υγρών ή στην ανάμειξη οίνου και νερού.

Υδρία: Αγγείο μεταφοράς νερού με τρεις λαβές, δυο οριζόντιες και μια κάθετη. Συχνά η υδρία χρησίμευε και ως τεφροδόχο αγγείο.

  Αγγεία για τη μείξη και τη ψύξη του οίνου 

Κρατήρ: Αγγείο μεγάλο με ευρύ στόμιο για τη μείξη οίνου και νερού. Οι αρχαίοι Έλλη­νες έπιναν το κρασί νερωμένο (τρία μέρη νερού και ένα κρασί) και η ανάμειξη κατά τη διάρκεια των συμποσίων γινόταν μέσα στους κρατήρες. Ανάλογα με τον τύπο και τη θέση των λαβών οι κρατήρες ξεχώριζαν σε κιονωτούς, ελικωτούς, καλυκόσχημους κ.ά.

Ψυκτήρ: Αγγείο ψύξης του κρασιού. Τοποθετούσαν τον ψυκτήρα γεμάτο κρασί μέσα σε κρατήρα που περιείχε κρύο νερό ή χιόνι.

Λέβης: Αγγείο βαθύ και ανοιχτό, συνήθως χωρίς λαβές, με μεγάλη καμπύλη στους ώμους που στένευε στο λαιμό, ο οποίος ήταν χαμηλός και είχε χείλη που προεξείχαν. Χρησίμευε για την ανάμειξη του κρασιού (όπως και ο κρατήρας) ή στο μαγείρεμα, ιδίως οι χάλκινοι. Στηριζόταν σε μια ανεξάρτητη βάση ή σε τρίποδα.

   

  Επιτραπέζια σκεύη

Οινοχόη: Αγγείο με το οποίο αντλούσαν το κρασί από τον κρατήρα και γέμιζαν τα ποτήρια του κρασιού.

Κάνθαρος: Αγγείο πόσεως με δυο ψηλές κάθετες λαβές. Στις παραστάσεις των αγγείων το κρατάει συνήθως στο χέρι του ο θεός Διόνυσος ή ο Ηρακλής.

 

Κύλιξ: Αγγείο πόσεως με ψηλό πόδι, ευρύ στόμιο και δυο λαβές. Το πιο συνηθισμένο ποτήρι του κρασιού. Με κύλικα στο χέρι απεικονίζονται οι άντρες που παίρνουν μέρος στα συμπόσια και είτε ετοιμάζονται να πιουν είτε να παίξουν τον κότταβο, αγαπημένο παιχνίδι της εποχής.

Σκύφος ή κότυλος:Ποτήρι του κρασιού

 

 Αγγεία για αρώματα, αρωματικά έλαια, καλλυντικά

Αλάβαστρον: Επίμηκες μικρό αγγείο με στενό στόμιο για αρωματικά έλαια που χρησι­μοποιούσαν κυρίως οι γυναίκες.

Αρύβαλλος: Μικρό σφαιρικό αγγείο με στενό στόμιο, μέσα στο οποίο φύλασσαν οι αθλητές το λάδι με το οποίο άλειφαν το σώμα τους.

Λήκυθος: Ο πιο συνηθισμένος τύπος αγγείου για αρωματικά έλαια. Οι λευκές λήκυθοι ήταν αποκλειστικά ταφικής χρήσης.

Πυξίς: Μικρό αγγείο με κάλυμμα για τα καλλυντικά και τα κοσμήματα των γυναικών. Στα γεωμετρικά χρόνια χαρακτηριστικές είναι οι πυξίδες που στο κάλυμμα φέρουν διακό­σμηση με ολόγλυφους ίππους.

  Διάφοροι τύποι αγγείων

Λουτροφόρος: Αγγείο που χρησιμοποιούσαν στο γαμήλιο λουτρό των νέων. Το τοπο­θετούσαν επίσης ως «σήμα» σε τάφους άγαμων νέων.

Λέβης γαμικός: Αγγείο που χρησιμοποιούσαν σε γαμήλιες τελετές.

 Με αυτό το π α ι χ ν ί δ ι μπορεί κανείς να μάθει ακόμα καλύτερα τα διάφορα είδη  αγγείων!

Τα σημαντικότερα Ασκληπιεία της αρχαιότητας

Το Ασκληπιείο στην Κω σε αναπαράσταση

   Τα ιερά-θεραπευτήρια που ήταν αφιερωμένα στον Ασκληπιό, τον υιό του Απόλλωνα και θεό της Ιατρικής, ήταν πάνω από τριακόσια (300)!!! στον αρχαίο ελλαδικό χώρο. Το "αρχαιότερον και επιφανέστατον" (Στράβων) ήταν το Ασκληπιείο Τρίκκης (σημερινά Τρίκαλα Θεσσαλίας), το οποίο έκτισαν οι δύο γιοι του, Μαχάων και Ποδαλείριος και το πιο ξακουστό αυτό της Επιδαύρου. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα Ασκληπιεία, εδώ.

   Από αυτά, τα δεκαέξι (16) πιο γνωστά παρουσιάζονται στο παρακάτω Π α ι χ ν ί δ ι!!!

ΣΙΦΝΟΣ: το νησί της κεραμεικής και της παράδοσης!!!

Κάντε κλικ για να βρείτε τα σπουδαιότερα μέρη της Σίφνου!!!

 ΥΓ: Υπάρχει και σε αγγλική version για όποιον θέλει...

Τα 7 Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου

Κάντε κλικ και βρείτε πού βρίσκονταν τα 7 Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου!!!